Het is moeilijk om te bevatten hoe volkomen bizar de ontwikkelingen van de afgelopen eeuwen zijn geweest. De arbeidstijd om één kilo tarwe te verbouwen is afgenomen van tien minuten in 1800 naar twee seconden nu. Eén moderne hoogoven produceert 170 keer zo veel ijzer…
Archief
Politici als managers
Het soort managementdenken dat de laatste dertig jaar de overheid heeft uitgehold en van haar zelfvertrouwen en een helder doel heeft beroofd, is omarmd door de besturende politieke partijen. Iedereen werd pragmatisch. De partijen met de ambitie om te besturen,…
“Swat”
In february 2022, four days after Russia’s invasion of Ukraine, a man who goes by the pseudonym “Swat”, and who lives in Kyiv, switched on a 3d printer in his garage and began to make plastic tailfins. The idea was to attach them to hand grenades,…
Lientje, Geert en Wybren
Dat Geert Wilders en Wybren van Haga met hun weigering in gelijkluidende bewoordingen braaf in Lientjes kielzog volgden, zal haar misschien te denken geven: soort zoekt tenslotte soort. >>>
Duistere geschiedenis van zwangerschap
… En zo kwam Dehue bij dit verborgen ritueel, dat pas in 2007 werd afgezworen met een Roomse verklaring dat er voor ongedoopt gestorven kinderen misschien toch een paadje naar de hemel was. >>>
China: een bedreiging voor zichzelf
Het grotere verhaal is dat China onafhankelijk wil worden van de rest van de wereld, maar de wereld wel afhankelijk wil maken van China. Dat heeft Von der Leyen heel goed gezegd in haar speech over de Chinees-Europese betrekkingen. >>> De geest is allang uit de fles….
Danse Macabre
De Nederlandse industrie stoot nog net zoveel CO2 uit als tien jaar geleden … Een ernstig gezicht naar buiten, als ze zegt dat ze in 2050 helemaal klimaatneutraal wil zijn. En een stoïcijns gezicht achter de schermen, als ze de politiek onder druk zet om niet te…
Tornen aan de rechtsstaat
Raad van State over het het ‘tijdperk Rutte’ in ongebruikelijke duidelijke taal … “een overbelaste en onderbezette overheid die pijnlijke keuzes uit de weg gaat, te hoge verwachtingen wekt en niet meer adequaat handelt.” >>>
AI uit Silicon Valley
Over de keerzijden van ChatGPT hoorde ik ook. Veel ervan komen terug in het recentste rapport van het Stanford Institute for Human Centered Artifical Intelligence. Zo zijn het energieverbruik en de bijbehorende CO2-uitstoot van ChatGPT gigantisch. Omdat ChatGPT níét…
De Grondwet
De grondwet is het draaiboek voor burger en de staat … dat niemand echt kent. Of echt goed leest. Wim Voermans’ kolossale, en ook zeer handzame en leesbare naslagwerk ‘Onze constitutie’ lost dat op. >>>
Ieder voor zich
‘The Crisis of Democratic Capitalism’ is een ongemeen felle aanklacht tegen de elites die de beloftes van stijgende welvaart voor iedereen uit die zalige tussentijd van 1989 tot 2008 zo achteloos hebben verkwanseld door hun mismanagement van de crisis van…
Vakantie
Pas eind 1966 was er in de Tweede Kamer voldoende steun om het recht op vakantie wettelijk te regelen. Alle werknemers zouden voortaan twee werkweken doorbetaald moeten krijgen. >>>
Leven en Lot
De in Rusland opgepakte correspondent Evan Gershkovich leest in de gevangenis Leven en lot, van Vasili Grossman. Het boek geeft een goed beeld van de sadistische willekeur waaraan hij zelf ten prooi is gevallen. >>>
Het echte verhaal voor Caroline
De meeste Nederlanders beseffen niet welke weg dieren afleggen voordat ze als speklap, kippenpoot of biefstuk op ons bord belanden. Van jongs af aan wordt ons een sprookjesachtig beeld voorgeschoteld. Een boerderij, dat is een soort kinderboerderij, maar dan met…
Zelfgenoegzaam
Ieder voor zich en de staat voor de rijken … Zolang het bbp maar groeit, de dividenden stijgen en de bonussen toenemen, is deze wereld de beste van alle mogelijke. Het heeft de huidige mondiale elite zelfgenoegzaam, opportunistisch en extreem oppervlakkig…
Eén jaar oorlog
Vandaag is het precies een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. En nog steeds wordt er hard gevochten in het Zuiden en Oosten van het land om de Russen tegen te houden. Oekraïne verslaggever Floris Akkerman ging naar het front en zag daar hoe Oekraïense…
The signs are good
Ukraine’s leader is avoiding the mistakes of the second world war – while Putin shows every sign of repeating them. The first of the warnings is straightforward: leave strategy to your most talented generals and the next warning is this: overpromising in war can have…
Bregretter
Ruim 30 procent van hen wil bij nader inzien toch hechtere banden met de rest van Europa. Slechts een op de vijf vindt dat de Brexit goed verloopt. De term ‘rejoining’ valt steeds vaker, alhoewel nog niet bij de grote politieke partijen. >>>
Het gaat goed met ons
Maar slecht met de aarde. Denkers als Steven Pinker, Maarten Boudry, Hans Rosling en Matt Ridley verkondigen allen dezelfde boodschap: ‘Geloof al die doemdenkers niet! Wie uitzoomt en voorbij de negatieve incidenten in het nieuws kijkt, kan allerlei positieve trends…
Wat te doen …
… met dertig miljoen. Van veel geld ga je onnodige dingen doen: dingen die de basisbehoeften voor een gelukkig leven ver overstijgen. >>>
‘Papa’
One evening in March 1980, during the dreary tail-end of Leonid Brezhnev’s rule over the Soviet Union, the 18-year-old Prigozhin and three friends left a St Petersburg cafe close to midnight and spotted a woman walking alone along the dark street. One of Prigozhin’s…
Tax high earners at 70%
People at the top might work a little bit less if you tax them more. But on the other hand, our society gains in having a more egalitarian, cohesive society, the former World Bank chief economist, 79, told Oxfam’s Equals podcast. >>>
Hoe oorlogen eindigen
Oorlogen duren vaak veel langer, zijn veel duurder en leveren veel minder op dan de leiders die ervoor kiezen vooraf denken. Leiders zouden dat op de binnenkant van hun ogen moeten laten tatoeëren, suggereerde de Amerikaanse politicoloog Stephen Walt, want het gaat…
Delta
Zooming in shows satellite imagery of the terrain in sharp detail. It is called Delta, a software package developed by Ukrainian programmers to give their armed forces an advantage in a contest of which side can see the battlefield more clearly and therefore…
Adam Smith
In zijn lijvige boek Free Market: The History of an Idea poneert Soll de stelling dat de grote marktdenkers van de laatste tweeduizend jaar heel anders naar een goed functionerende markt keken dan de neoliberalen van onze tijd. Tot niet zo lang geleden waren…
NRC wist het al …
De eerste dag van de oorlog maakte al duidelijk dat het Oekraïense leger geen partij is voor de Russen. Russische militairen hebben het noorden van Kiev al bereikt. De inname van de hoofdstad is een belangrijk doel. >>>
Het einde van de Russische energiesector
De Russische olie-industrie wás al in verval. De regering hield komende jaren rekening met een stevige daling van de productie, omdat olie steeds moeilijker uit de grond te halen is. Rusland is geen Saoedi-Arabië, waar het zo naar boven komt en olie via goed…
Beschaving?
In Nederland worden dagelijks ongeveer 1,7 miljoen dieren geslacht na een kort en bar leven. Zij hebben niemand iets misdaan. Varkens worden in slachthuizen nog steeds levend gekookt, kalfjes en schapen levend gevild, haantjes vergast. Ook allemaal wezens met gevoel…
Eichkamp
Kleine statusverschillen zijn volgens Krüger essentieel om te begrijpen wat er in de jaren dertig gebeurde. Het was niet het negatieve van de Duitse geschiedenis wat in Eichkamp rumoerde schrijft hij. Men had alleen maar altijd de bange vrees gehad weer af te glijden,…
Putin’s table
We are fugitives. We run away from ourselves. From our lives. We were eighteen years old, just beginning to love life and the world, and we had to shoot them. The first shell hit our heart. We are cut off from real activity, from aspirations, from progress. We no…
Acht miljard
Er heeft elf jaar gezeten tussen de ‘dag van zeven miljard’ –-31 oktober 2011- en deze dag van acht miljard. Over de groei van twee naar drie miljard deden we nog 33 jaar. >>> 18 miljoen mensen … >>>
De 9 beste
Podcasts maken is verhalen vertellen – wellicht dat het genre geschiedenis er daarom zo goed tot zijn recht komt. NRC selecteerde de fijnste historische vertellingen, zowel in het Nederlands als Engels. >>>
De schijnidylle van het platteland
Door goedkope, gezonde, plantaardige eiwitten via het spijsverteringskanaal van productiedieren om te zetten in dure, ongezonde dierlijke eiwitten gaat de helft van de dagelijkse calorieproductie en een substantieel deel van onze dagelijkse watervoorraad voor…
Rusland wordt de verliezer
Volgens de IEA, een intergouvernmentele organisatie van vooral westerse landen, vormt de Russische invasie in Oekraïne een kantelpunt op de energiemarkt. Rusland, voor de oorlog wereldwijd de grootste exporteur van fossiele brandstoffen, verliest die positie op het…
Zelfbeheersing
Anders dan bij intelligentie gelooft men over het algemeen dat we zelfcontrole volledig zelf in de hand hebben, zegt Tiemeijer. Dat we, als we weinig wilskracht hebben, maar gewoon wat beter ons best moeten doen. En dat klopt niet. >>>
Geen leiders
De grote crises van deze tijd vragen om leiderschap, maar we zitten met stuurloze middenpartijen en uitdagers zonder oplossing. Waarom treft ons dat wrede lot? Te gast: professor Joep Leerssen, gespecialiseerd in nationalisme en populisme. >>>
Silent killers
A meticulously researched report by the independent web news groups lnsider and Bellingcat, and the German major media magazine Der Spiegel, identified by name 33 Russian Federation (RF) military service members responsible for planning potentially thousands of…
How the war might end
Some leaders were democrats; some were dictators; and some were in between. According to Goemans, democrats tended to respond to the information delivered by the war and act accordingly; at the very worst, if they lost the war but their country still existed, they…
They laid side by side
5-year-old Olesia went to kindergarten. She loved dancing and singing as well. When grandmother Marharyta came from Poland, the girls spent a lot of time at her place in the village of Kapytolivka. And then Putin’s army came … >>>
Kamerchaos
De Tweede Kamer als geheel laat kansen op zakelijke controle van het beleid en medewetgeving lopen door een gebrek aan georganiseerd geheugen en te weinig aandacht voor het noodzakelijke handwerk in Kamercommissies. Dat bleek deze week opnieuw bij de parlementaire…
Complex?
De wereld is en was altijd al ingewikkeld. Lees de biografieën van Erasmus en Willem van Oranje. Dat waren verwarrende tijden waarin kerkscheuring, oorlog en armoede voor ontwrichting van het dagelijks leven zorgden. Laten we het perspectief eens kantelen: misschien…
It’s his hatred
It’s his hatred for Ukrainian society that lies behind his aggression. The Ukrainian mentality is the opposite to the Russian mentality. In Russia, the Soviet idea of collective responsibility is still there – people are loyal to the government and they live in…
De afbraak van de overheid
Zonder richtinggevende besluitvorming verzandt het beleid in ‘window dressing’. Daadkracht is dan een pose, een kwestie van beeldvorming: ‘manage de perceptie’. Dit is het patroon: er wordt een doel gesteld, er wordt een budget vrijgemaakt, en…
Zit het in hun samenleving?
Hoe komt het dat de Russische soldaten deden wat ze in Boetsja deden? Hoe komt het dat ze burgers hebben gemarteld, mannen en vrouwen hebben geblinddoekt en geëxecuteerd, kinderen hebben verkracht en op grote schaal hebben geplunderd? >>>
Ukraine is using resistance warfare
All hands on deck in terms of the comprehensive defense for the government of Ukraine. They’re using every resource and they’re also using some highly unconventional means by which to disrupt the Russian federation military. >>>
Pavel Filatyev wrote …
Most people in the army are unhappy about what’s going on there, they’re unhappy about the government and their commanders, they’re unhappy with Putin and his politics, they’re unhappy with the minister of defence, who has never served in the army. >>> Soldaat…
Mark, de sloper
Twaalf jaar Rutte waren de jaren van breedsprakig negeren van de ernst van alle grote problemen. Rutte I sloopte o.a. defensie, liet de rechtspraak uitkleden, initieerde de ‘toeslagenaffaire’ … Die met zijn gedram zorgde voor een kleinere overheid met heel…
Pieterpad
In het begin waren het vooral intellectuele, hoogopgeleide NRC- en Volkskrant-lezende, natuurminnende, witte vijftigplussers die het Pieterpad liepen. Nu krijgt Goorhuis ook weleens mails van mensen met een niet-Nederlandse achternaam, AD- en Telegraaf-lezers zijn…
Hothouse
A lot of people working in climate science say one thing in public but a very different thing in private. In confidence, they are all much more scared about the future we face, but they won’t admit that in public. It is climate appeasement and it only makes things…
Fixatie op andermans hypocrisie
Er schuilt een praktisch gevaar in het triomfantelijke glimlachje na een succesvolle hypocrisievondst. Wat levert al dat ontmaskeren in feite op? Het lijkt alsof we na hypocrisievermaak allemaal stoppen met denken. Het ultieme bewijs van het eigen gelijk is geleverd….
Hebben we Big Pharma nodig?
Vaak hoor je klachten over hoge medicijnprijzen en inhalig gedrag van de farmaceutische industrie. Vorig jaar was er lof: aan deze bedrijven hebben we toch te danken dat we in no-time werkzame vaccins tegen corona kregen? Nou nee, schreef Ruben Mersch op De…
Altijd afwachten? Is dat slim?
Zijn wegkijken, struisvogelen, pappen en nathouden eigenlijk vormen van gedogen? Of zijn het uitingen van de Nederlandse basishouding tussen verstandig pragmatisme en angst – waarbij het laatste vaak als het eerste wordt voorgesteld? Of is lafheid onze grootste…
Does Hungary Offer a Glimpse of Our Future?
Experts have described Orbán as a new-school despot, a soft autocrat, an anocrat, and a reactionary populist. Kim Lane Scheppele, a professor of international affairs at Princeton, has referred to him as “the ultimate twenty-first-century dictator.” Some prominent…
Rijke boerenlobby laat ons stikken
In mei 2019, toen de stikstofcrisis het land plotsklaps stilzette, moest de landbouw- en stikstofminister een plan bedenken om de uitstoot terug te dringen en economische activiteit weer mogelijk te maken. Veel pogingen mislukten. De snelheidsverlaging voor…
Kind weg met het badwater
Op almaar jongere leeftijd sorteren we onze kinderen voor. Ouders maken zich zorgen. Wordt mijn kind wel genoeg gestimuleerd? Kan zij haar vriendinnen wel bijhouden? Mag hij wel naar de universiteit? Een recente studie onder tienduizend Amerikaanse scholieren wees uit…
Heksen vervolgingen
Vooral tussen de 15e en 18e eeuw zijn tienduizenden mensen, waarvan zo’n 85 procent vrouwen, na marteling vermoord omdat ze zich met hekserij zouden bezighouden. Met hekserij wordt ook de naam van de oude Europese natuurreligie aangeduid, waarvan aanhangers door de in…
Een Europese oorlog
Ondanks tal van toezeggingen van mensen op allerlei terrein, van de universitaire wereld tot de politiek, om niet zónder Oekraïne óver Oekraïne te praten, worden de gesprekken over de oorlog in Oekraïne geregeld gevoerd zonder Oekraïne-experts. Of, erger nog, met…
Basisinkomen
Een aantal burgers wilde een aantal andere burgers die het financieel zwaar hadden op eigen initiatief een basisinkomen geven. Honderd vrijwilligers schonken elk 50 euro in de maand, acht maanden lang. Dat betekende dat vijf kwetsbare huishoudens in die periode konden…
Onze “beschaving”
Wie nog met antieke schoolkennis gelooft dat ‘de beschaving’ begon in Egypte en zich via Athene en Rome verspreidde naar Den Haag, wordt door de auteurs uit een zachte droom geholpen, met zachte hand maar onherroepelijk. Dat is natuurlijk niet echt nieuw. Ook in…
A Potemkin Military
“If you can’t count what’s important, you make what you can count important.” For years, there has been a culture of believing USSR/Russian statements of capabilities and technical specifications because they fed our mathematical models. For NATO to create this art of…
Boris Bondarev, a Russian Diplomat, Speaks Out on the War
Those who conceived this war want only one thing — to remain in power forever, live in pompous tasteless palaces, sail on yachts comparable in tonnage and cost to the entire Russian Navy, enjoying unlimited power and complete impunity,” Mr. Bondarev said in an email…
Russia’s Shrinking War
Russia’s military has overwhelming superiority in weapons, if not men — tanks, warplanes, helicopters and heavy artillery. But a month into the battle for the East, Russia has made only gradual progress along the Eastern front. >>>
“We’re lucky the Russians are so fucking stupid”
A Russian intelligence service recently analyzed the political sympathies and attitudes in Ukraine, and their findings -the subject of a report by the Royal United Services Institute think-tank- seemed to indicate discontent in Ukraine with the existing political…
When Strongmen Invade
Problems in four areas –promotion patterns, training regimen, command arrangements, and information management– have plagued Russia’s invasion of Ukraine, contributing to a poorly thought-out strategic decision to invade, overconfidence in a set of…
What makes you happy
Many of us work far too hard at jobs with people we don’t like -not a likely path to happiness. Dr. MacKerron and the economist Alex Bryson found that work is the second-most-miserable activity; of 40 activities, only being sick in bed makes people less happy than…
De Russische koloniale strijd
In westerse optiek wordt dat kolonialisme niet altijd als zodanig herkend, omdat Rusland niet over overzeese gebieden beschikte. Maar terwijl Europese landen vanaf de zestiende eeuw gebieden in Azië, Zuid-Amerika en later in Afrika veroverden, pikte het Russisch rijk…
Russia’s Grave Miscalculation
If the first months of the war in Ukraine became a military debacle for the Russian army -deflating the reputations of its commanders and troops in a forced retreat from Kyiv- the Russian invasion also highlighted another glaring failure: Moscow’s flawed analysis of…
Het alledaagse waar het kwaad in schuilt
Uit naam van het recht steunen bedrijven sancties tegen de agressor, maar vragen ondertussen bij het ministerie of zij daar geen uitzondering op mogen zijn. Dat ministerie steunt de sancties ook, maar slaagt er ondertussen matig in ze uit te voeren. Er staan…
America’s Road to the Ukraine War
Under pressure from the United States, Ukraine had reached an agreement to destroy its nuclear arsenal. President Bill Clinton heralded the pact as “a hopeful and historic breakthrough” to improve global security. But Ukraine’s leader, President Leonid Kuchma, warned…
Authoritarian systems are low-information systems
Moscow and Beijing find themselves suddenly contending with much more powerful and relentless forces and systems than they ever anticipated. And the battles are exposing -to the whole world and to their own people- the weaknesses of their own systems. So much so that…
Beschamend
De oogst van twee maanden ontzetting en solidariteit in Den Haag is het blokkeren van één procent van het Russische geld, iets wat richting criminele nalatigheid gaat. Een blokkade van Russische schepen: dat moest ‘wel EU-breed gebeuren’ vond Rutte – niet weer het…
Slaven van de arbeid
Als je zes of zeven dagen per week keihard werkt, als je je plaats in de maatschappelijke pikorde kent zoals die je door Confucius en de Communistische Partij geleerd wordt, als je niet protesteert tegen je baas omdat een ware Chinees zich niet verzet tegen degenen…
The Stalinisation of Russia
The truth is sinking in that, by attacking Ukraine, Mr Putin has committed a catastrophic error. He has wrecked the reputation of Russia’s supposedly formidable armed forces, which have proved tactically inept against a smaller, worse-armed but motivated opponent….
Rusland’s mythe
De meest schrijnende Kremlin-agressie in Europa was het ‘duivelspact’ van Molotov en Ribbentrop (1939) waarmee Stalin en Hitler grote delen van Oost-Europa verdeelden. Gesteund door dit niet-aanvalsverdrag (vrede nietwaar) kon het Rode Leger aan het begin van de…
Lenin verdween uit Kramatorsk
Lange tijd bestond het carrièrepad voor de jeugd van Kramatorsk uit drie opties: de fabriek of de mijnen, crimineel worden, óf migreren naar een plek met gunstiger perspectieven. „Er was hier voor jongeren echt niets te doen, dus dronken we bier in de portieken en…