Roy Scranton wordt een onheilsprofeet genoemd, maar volgens hem is pessimisme juist nuttig. Wie ervan uitgaat dat onze wereld geen toekomst heeft, wordt gedwongen om iets te doen aan de onrechtvaardigheid van nu. We moeten ook leren om los te laten – het ego, een…
Bèta
Toch kernenergie?
In 1955 organiseerden de VN de conferentie Atoms for Peace. In die jaren was de euforie over de mogelijkheden van kernenergie algemeen. Een energiebron die poolkappen zou doen smelten en woestijnen vruchtbaar kon maken en ‘die de weg zou openen naar een nieuw…
Alles draait om genegenheid
Het was halverwege de jaren zestig toen Wendell Berry, veelbelovend schrijver en docent aan New York University, op het matje werd geroepen. Of het klopte dat hij plannen maakte om te verhuizen voor een nieuwe baan? Wilde hij deze prestigieuze universiteit, dit…
Vogels zijn als de kanaries in de mijn
Meer is minder. Het klinkt als zo’n cryptische reclameboodschap maar lijkt voor Ruud Foppen van Sovon Vogelonderzoek realiteit. Van 1900 tot 2020 nam het aantal broedvogels in ons land toe van 148 naar 187. Maar de echte natuurlijke rijkdom is afgenomen….
Nico de Haan
Zoals de boeren in de jaren zeventig naar grootschaligheid en mechanisering werden gestuurd, moet de sector nu naar natuurlandbouw worden geleid. Tijdens de lockdowns werd bovendien duidelijk hoeveel behoefte er is aan natuur. Er moet echt veel meer natuur komen….
Maar die natuur?
De klimaatcrisis is en wordt vooral veroorzaakt door machtige, hebzuchtige en gewelddadige mannen. Volgens de Indiase auteur en filosoof Vandana Shiva zijn de vernietiging van de natuur en de marginalisering van vrouwen met elkaar verbonden. >>>
Minder kopen makkelijk?
Het klimaat verandert sneller dan onderzoekers verwacht hadden. We verbruiken te veel grondstoffen. We kappen de bossen, vissen de oceanen leeg en martelen talloze kippen, koeien, varkens … waardoor die samen te veel broeikasgas en mest produceren voor ze…
Radicale stappen …
… om van fossiele brandstoffen af te komen. 1. Fossiele brandstofindustrie nationaliseren. Op die manier kan de productie van olie en gas en kolen afbouw worden volgens een door de wetenschap opgesteld schema, zonder telkens de strijd te hoeven aangaan met het…
Oerboek over de klimaatapocalyps
Het is 27 september 1962. In Amerika verschijnt Silent Spring (Dode lente) van bioloog en schrijfster Rachel Carson. Zij roept een apocalyptische wereld op waarin de vogels zwijgen want vogels zijn er in de lente niet meer, vergiftigd door het roekeloze gebruik van…
COP26
Opslag is cruciaal. Hoeveel accu’s heb je daarvoor nodig? Dat is het andere deel van het verhaal. Met zon en wind in je elektriciteitssysteem heb je enorm veel opslagcapaciteit nodig. Ook daar is gelukkig de laatste jaren veel ontwikkeling, de kosten van de accu’s…
Klierend land
Nederland werd zich bewust van het stikstofprobleem in de jaren tachtig, als mede-veroorzaker van zure regen. Sindsdien is de stikstofuitstoot van de landbouw sterk verminderd, maar lang niet genoeg. Al in 1992 zette de EU Nederland op de gang omdat we veel te veel…
De mens moet bewegen
Waarom vinden we trainen niet net zo leuk en lekker als gezellig samenzijn, als eten en seks? Waarom verzinnen we uitstel- en afstelredenen, ook al weten we donders goed dat het gezond is? Harvard-hoogleraar Daniel Lieberman zoekt het antwoord op deze en andere…
Being Salmon, Being Human
Sinds de Verlichting hebben we geleerd om de wereld en de natuur als ‘buiten’ te zien, vanuit onze innerlijke rationele toren, maar we lopen daarmee tegen muren op. Volgens Mueller moeten we onszelf gaan zien als deel van de biosfeer, als onderdeel van de grote…
Giant turbines pushing the limits
Next year, Danish wind turbine manufacturer Vestas will put up a gargantuan prototype, a 15MW wind turbine that will be powerful enough to provide electricity to roughly 13,000 homes. It will be the biggest such turbine in the world, though potentially not for long….
China’s carbon emissions dwarfing the rest
Unless China decarbonises, we’re not going to beat climate change. China has some big advantages, particularly its capacity to stick to long-term strategies and mobilise large-scale investments. The Chinese authorities are facing a colossal task. What happens…
Verdroging van de Iraakse delta
In de moerassen van Zuid-Irak stond de wieg van de menselijke beschaving. Klimaatverandering en ‘belabberd waterbeheer’ bedreigen er het unieke ecosysteem.In de moerassen van Zuid-Irak stond de wieg van de menselijke beschaving. Klimaatverandering en ‘belabberd…
Eise Eisinga
Eise Eisinga -1744-1828, Franeker- bouwde tussen 1774 en 1781 het zonnestelsel op schaal na. Eisinga’s planetarium is het oudste nog werkende planetarium ter wereld, waar jaarlijks tienduizenden mensen uit binnen- en buitenland op af komen. Ook nu nog, bijna 250 jaar…
VanMoof V
VanMoof kondigde vandaag een nieuw model en tegelijkertijd een nieuwe categorie e-bike aan: de VanMoof V -velocity, snelheid- die met gemak vijftig kilometer per uur haalt en daarmee een alternatief kan zijn voor de ‘stadsauto’. >>>
Als de muren van de slachthuizen van glas waren
Melanie Joy beschrijft in haar boek soms gruwelijk gedetailleerd, het lot van dier en mens in agrarische bedrijven en slachthuizen. Maar vooral gaat het over de psychologische processen rond de menselijke omgang met dieren. Dieren waarvoor mensen, als het om…
Noodtoestand
De wetenschappelijke feiten zijn overduidelijk: we zitten in een ongekend ernstige situatie op planetaire schaal. Het is erop of eronder … we moeten nu handelen. >>>
Nu overstappen?
Hoeveel broeikasgassen komen er vrij in de mijnbouwgebieden aan de andere kant van de wereld, als gevolg van het gebruik van -fossiele- energie voor de winning van grondstoffen? Hoeveel komt er vrij bij de productie van materialen en de fabricage en sloop van…
Wilde natuur …
… bestaat al 12.000 jaar niet meer. De mens drukt al zeker 12.000 jaar zijn stempel op bijna ál het land op aarde. Wilde natuur, vrij van menselijke invloed, is er sindsdien nauwelijks meer. Gebieden die we nu zien als ongerepte natuur – uitgestrekte savannes,…
Coal – 70% of India’s energy production
With a population of more than 1.3bn, India’s energy needs are set to rise more than any other nation in the next twenty years, according to the International Energy Agency. But communities like the one in Odisha remind us of the challenges in reducing the…
A dirty climate secret
The semiconductor industry has a problem. Demand is booming for silicon chips, which are embedded in everything from smartphones and televisions to wind turbines, but it comes at a big cost: a huge carbon footprint. The industry presents a paradox. Meeting global…
ZX Spectrum
Clive Sinclair, who invented the Sinclair ZX Spectrum, an early personal computer, died of cancer Thursday at age 81, his family confirmed. Sinclair was an inventor with an impressive list of electronic products to his name, some, like his pocket calculator, were…
Afscheid van Newton
“De ader van frivoliteit die door de paleolithische kunst lijkt te lopen kan voortgekomen zijn uit een correcte perceptie van de plaats van de mens in de wereld. Onze voorouders namen een lage plek in de voedselketen in, althans vergeleken met de megafauna, maar…
Buitenaards leven bonkt op de deur
Hoe gaat de mensheid daarmee om? Over die vraag gaat de veelbekroonde trilogie ‘Het Drielichamenprobleem’ van de Chinese schrijver Liu Cixin. Michel Krielaars bespreekt zijn werk met Lucas Brouwers en Hendrik Spiering, van de podcast Onbehaarde Apen. >>>
Natuurbeheer?
Toen omstreeks 1900 het besef doordrong dat de natuur in rap tempo aan het verdwijnen was, ontstond het beeld van een ongelijke strijd tussen mens en natuur, waarbij hooguit een paar ‘natuurmonumenten’ gered konden worden. Op het dieptepunt van de vaderlandse…
PC alweer 40
Op 12 augustus 1981 bracht IBM de Personal Computer model 5150 op de markt, de voorvader van de pc zoals we die vandaag nog steeds gebruiken. Een mooi moment om eens terug te blikken op hoe het ooit allemaal begon. >>>
Synthetische wolken
Een boek over ‘mensen die problemen proberen op te lossen die zijn gecreëerd door mensen die problemen probeerden op te lossen’. >>>
Duurzaam vliegen bestaat niet
Vliegtuigbouwers Boeing en Airbus verwachten allebei dat de luchtvaart de komende twintig jaar nog 40.000 nieuwe vliegtuigen gaat bouwen. Dat leidt tot een verdubbeling van de huidige wereldwijde vloot. En omdat al die nieuwe vliegtuigen zeker twintig of dertig jaar…
Biodiversiteit
In een krappe eeuw is het Nederlandse landbouwlandschap totaal veranderd: bloeiende weilanden vol insecten en vogels hebben plaatsgemaakt voor strakke groene grasakkers. Hoe dat in zijn werk ging? Aan de keukentafel van de boer, met een kop thee, een biscuitje, en een…
Kernenergie is niet rendabel
Er is geen enkel goed economisch argument voor een kerncentrale. Het is simpelweg niet rendabel en wordt alleen maar duurder. Zonne- en windenergie, daarentegen worden alleen maar goedkoper en zullen waarschijnlijk de goedkoopste energiebronnen in de geschiedenis…
Een leven gewijd aan de zon
Kees de Jager -1921-2021- astronoom Kees de Jager zag het als zijn plicht om wetenschap onder een groot publiek te verspreiden. „Een man met plezier in het leven.” >>>
Nano-antennes die warmte in stroom omzetten
Ze zouden een energierevolutie kunnen ontketenen, de nano-antennes die warmte in stroom omzetten, die fysici dinsdag aan de wereld presenteren in het vakblad Nature Communications. Althans: als ze de stap van eerste succes naar grootschalige toepassing kunnen….
We zijn verdwaald in de kosmos
Tussen de werkelijkheid die we dagelijks ervaren, schrijft Plets, de nanorealiteit van het allerkleinste en de kosmos, gaapt een ongekend gat. “Op de schaal van de kosmos gedraagt de natuur zich anders dan wij met onze vijf zintuigen en op onze schaal gewend zijn….
Groei en de fatale logica daarvan
In november 2019 presenteerde Elon Musk de Cybertruck, het nieuwste model in zijn stal van elektrische auto’s. Deze is gemaakt van ‘ultrahard, koudgewalst, roestvast staal’ en ‘Tesla-pantserglas’. Bij Maja Göpel viel de mond open, niet uit ontzag voor het…
Wind als bron voor waterstof
Shell, Gasunie en het havenbedrijf Groningen Seaports willen in 2030 een zeer groot windpark aanleggen op de Noordzee: het NortH2-project. Dat wordt gekoppeld aan een enorme fabriek om waterstof te gaan maken. Maar het is nog verre van haalbaar. >>>
Kaalslag in de Nederlandse natuur
“Heide vergrast, de melancholieke zang van de boomleeuwerik is nauwelijks meer te horen en de kleine heivlinder is een zeldzaamheid geworden”, vermeldt het voorwoord van het Living Planet Report Nederland. Het rapport is donderdag gepubliceerd door het Wereld…
De Nederlandse koe eet de Braziliaanse Amazone op
Het zou zomaar kunnen dat de vorig jaar door Bolsonaro geplante soja begin dit jaar als veevoer is verscheept naar Nederland. Nederland is, na China, de belangrijkste klant van ’s werelds grootste sojaproducent. Terwijl de Braziliaanse oogst dit seizoen een nieuw…
De ingewikkeldste machine ooit
Ruim 400 ton zwaar en met een snelheid van 28.000 km/u draait het International Space Station -ISS- nu al twintig jaar zijn rondjes om de aarde, in slechts 93 minuten is hij rond. In totaal 240 astronauten uit 21 landen zijn tot nu toe te gast geweest in het duurste…
Let op! Tesla weet alles van je
Is het geen privacynachtmerrie, al die sensoren in je auto? De camera’s zijn beeldsensoren die op basis van algoritmes een signaal afgeven. Er wordt, zegt men, geen video bewaard of doorgegeven, alleen een waarde die de centrale computer in de auto als een…
Een auto efficiënt?
Een fietser is een energiemirakel! Die gaat drie à vier keer sneller dan een voetganger, maar gebruikt per afgelegde kilometer over een vlakke weg vijf keer minder energie. Dat de fiets er kon komen is vooral te danken aan de kogellager. Die verkleint de wrijving…
Hout verbranden is eeuwig zonde
Lignine in hout is de bitumen uit teerzanden. Week het los en je hebt een grondstof die geraffineerd kan worden en zo veel meer waarde creëert dan het te verbranden. Boot kan er niet goed bij dat de Europese Commissie biomassa voor verbranding ooit bestempeld heeft…
De Boerenrepubliek
Boeren hebben rechten en burgers plichten, “we wonen in een Boerenrepubliek”. Landbouw is sinds de jaren zestig overwegend in christelijke handen. Maar socialisten drukten en drukken een grote stempel: van Sicco Mansholt – minister van 1945 tot 1958 en…
Moleculaire machines
Stel dat je een ‘aan-knop’ op moleculen kan zetten. Op een medicijn, bijvoorbeeld. Je slikt een pil, het medicijn reist via de bloedbaan door je hele lichaam, maar veroorzaakt nog nergens vervelende bijwerkingen. Pas als het medicijn bij het juiste orgaan aankomt,…
Klimaatpolitiek
Tientallen jaren gemodder. In de afgelopen twintig jaar raakte het klimaat alleen maar verder ontwricht en nog altijd worstelen politici met het formuleren van een antwoord. De meesten van hen zijn er wel van overtuigd dat er iets moet gebeuren, maar dat blijkt…
Aliens Have Visited … Not Kidding
Avi Loeb is no stranger to controversy. The prolific Harvard University astrophysicist has produced pioneering and provocative research on black holes, gamma-ray bursts, the early universe and other standard topics of his field. But for more than a decade he has also…
Landbouw mythes
Landbouw legt met 66 procent van alle grond een enorm ruimtebeslag op Nederland. Die landbouw moet dus wel een enorm belang hebben, zou je denken. Maar de allergrootste pleitbezorgers van de intensieve landbouw zijn de grote bedrijven in de voedselindustrie, zoals…
Rover on Mars
NASA landed a new robotic rover on Mars on Thursday, its most ambitious effort in decades to directly study whether there was ever life on the red planet. While the agency has landed other missions on Mars, the $2.7 billion robotic explorer named Perseverance carries…
Klimaatadvocaten winnen steeds meer terrein
‘Wij vragen simpelweg of de staat de vrijheid heeft om na te laten wat iedereen weet dat nodig is’, zei ze, verwijzend naar het Klimaatverdrag van 1992 waarin is afgesproken dat landen gevaarlijke klimaatverandering zouden proberen te voorkomen. ‘Wat ons betreft zijn…
Wie wint de race om de superbatterij?
We worden steeds beter in het opwekken van groene energie. Naar verwachting draait Nederland in 2030 voor 75 procent op zonne- en windenergie. Maar duurzame energie heeft op dit moment één achilleshiel: er is geen constante toevoer. De zon schijnt niet ’s nachts, en…
Aliens Must Be Out There
In a dazzling new book, “Extraterrestrial: The First Sign of Intelligent Life Beyond Earth,” the astrophysicist Avi Loeb offers a forceful rejoinder to Fermi. Loeb, a professor at Harvard, argues that the absence of evidence regarding life elsewhere is not evidence of…
Invisible killer caused 8.7m deaths
Air pollution caused by the burning of fossil fuels such as coal and oil was responsible for 8.7m deaths globally in 2018, a staggering one in five of all people who died that year, new research has found. Countries with the most prodigious consumption of fossil fuels…
Het allereerste artikel over klimaatverandering
Ergens op de burelen van De Groene Amsterdammer, opgeborgen in een grijze archiefkast, ligt waarschijnlijk het allereerste artikel over klimaatverandering dat in de Nederlandse pers verscheen. Het dateert van februari 1951 en is geschreven door prof. dr. M.G. Rutten….
Elektrisch rijden zonder tergend lange laadtijd
Laadsnelheid wordt bepaald door hoe snel lithium-ionen door het materiaal heen kunnen bewegen”, zegt Mark Huijben, hoogleraar nanomaterialen aan de Universiteit Twente. De poedermix waaruit de anode bestaat komt in aanraking met het vloeibare elektrolyt, dat een…
We behandelen de aarde alsof er in de toekomst niemand woont
Halverwege het Skype-gesprek houdt Roman Krznaric ineens een marshmellow en een eikel voor de camera. „Kijk, hier gaat het om. We moeten leren om vaker voor de eikel te kiezen in plaats van voor de marshmellow.” Het roze spekje staat voor filosoof Krznaric voor…
Rabobank droeg bij aan problemen
De Rabobank erkent schuld aan de problemen in de landbouw. “Wij zijn medeverantwoordelijk”, zegt directeur duurzaamheid Bas Rüter donderdag in Zembla. Voor het eerst erkent een belangrijke speler in de voedselindustrie bij te dragen aan de problemen die daarbij…
Scientists say temperatures globally at highest level since start of human civilisation
“We demonstrate that global average annual temperature has been rising over the last 12,000 years, contrary to previous results,” said Samantha Bova, at Rutgers University–New Brunswick in the US, who led the research. “This means that the modern, human-caused global…
What if the Universe has no end
Perhaps the Big Bang was more of a “Big Bounce”, a turning point in an ongoing cycle of contraction and expansion. “I have to confess, I never liked inflation from the beginning,” says Neil Turok, the former director of the Perimeter Institute for Theoretical Physics…
Plastic is briljant
Eigenlijk is ‘plastic’ een foutieve benaming, want dat verwijst niet zozeer naar het materiaal, maar naar één specifieke eigenschap ervan: het is plastisch. Verhitten maakt het vloeibaar en vervolgens kun je het vormen in een mal. Er zijn veel meer materialen waar dat…
Je kijk op de dood bepaalt je levenshouding
“Het heeft nog lang geduurd, maar ik twijfel er niet meer aan dat het bewustzijn géén product is van de hersenen. “Ik vergelijk het eindeloze bewustzijn met de cloud. Daarin zitten meer dan een miljard websites en filmpjes. Je kunt ze op je computer op elke plek in de…
De duurzaamheid van hout
Hout uit kaalgekapte stukken beschermd bos in Estland komt terecht in biomassacentrales in Europa. Ook centrales in Nederland mogen versnipperde bomen uit kaalkap gebruiken als biomassa, ondanks de strenge duurzaamheidseisen die Nederland aan het product stelt. Als…
The state of the climate in 2021
After the turbulent year of 2020, BBC Future takes stock on the state of the climate at the beginning of 2021. From unprecedented wildfires across the US to the extraordinary heat of Siberia, the impacts of climate change were felt in every corner of the world in…
Mogen we nu weer gewoon praktische auto’s?
Alles voor de lifestyle en de techno-overkill Bouwkundige efficiency is bijzaak. Alles voor de lifestyle en de techno-overkill die innovatie heet. Nog meer veiligheidssystemen, multimediale gadgets die geen hond gebruikt, sfeerverlichting in paars, groen, rood en…
The curse of ‘white oil’
The race is on to find a steady source of lithium, a key component in rechargeable electric car batteries. But while the EU focuses on emissions, the lithium gold rush threatens environmental damage on an industrial scale. Even The exploration team of the UK-based…
Wat de mens maakte
Het gewicht van alle door de mens gemaakte spullen is de afgelopen eeuw zo snel toegenomen dat ze inmiddels meer wegen dan al het leven op aarde bij elkaar. Dat becijferen Israëlische onderzoekers deze woensdag in Nature. Bij dat leven – ze noemen het biomassa –…
Groei als wonderolie
Met statistieken bestrijdt Hickel het hardnekkige idee dat bbp-groei een voorwaarde is voor een gelukkige bevolking. Het beste tegenbewijs is misschien wel de VS, waar presidenten pronkten met groeicijfers, maar waar ondertussen de infrastructuur afbrokkelde, de…
Drie grote vragen
Door steeds preciezere onderzoeken ontstaan scheuren in het begrip van de kosmos op de allergrootste schaal. Staat de kosmologie aan de vooravond van een crisis? Het is een duizelingwekkend idee. Het reusachtige, vermoedelijk letterlijk oneindige heelal waarin we…
Other dimensions
Theoretical physicists point to the idea that there are other dimensions out there, beyond what we can see. And there could be loads of them, as Melissa Hogenboom explains. Link
ShellKnew
Shell kent de risico’s van klimaatopwarming al meer dan dertig jaar. Wat deed het bedrijf met die kennis? Samen met de Amerikaanse website Climate Files werden bijna veertig documenten van Shell openbaar gemaakt die gezamenlijk een goed antwoord geven. ‘Wetenschappers…
Most detailed 3D map yet of Milky Way
Astronomers have unveiled the most precise 3D map yet of the Milky Way, an achievement that promises to shed fresh light on the workings of the galaxy and the mysteries of the broader universe. The vast electronic atlas was compiled from data gathered by the European…
Ook wie groen leeft maakt vuile handen
De Engelse econoom William Stanley Jevons constateerde in de negentiende eeuw dat het efficiënter gebruik van steenkool door technologische vooruitgang er niet toe leidde dat er minder steenkool werd gebruikt. Sterker nog: het steenkoolgebruik nam toe. Jevons noemde…
How modern mathematics emerged
The House of Wisdom sounds a bit like make believe: no trace remains of this ancient library, destroyed in the 13th Century, so we cannot be sure exactly where it was located or what it looked like. But this prestigious academy was in fact a major intellectual…
De grimmige toekomst
In zijn boek Zes graden, over ‘onze toekomst op een warmere planeet’, beschreef de Britse klimaatjournalist Mark Lynas in 2008 een apocalyptische scène in Houston. Het is 2045 en de aarde is drie graden opgewarmd. Superorkaan Odessa nadert de kust van Texas. Terwijl…